De twee pijlers van een IE-overdracht: een overdrachtstitel en leveringsakte. Een eigenaar van IE-rechten kan zijn rechten verkopen. Tegen betaling van de koopprijs moet dan de eigendom worden overgedragen, zodat de koper de nieuwe rechthebbende wordt.
Hoe draag je IE-rechten over? Een rechtsgeldige eigendomsoverdracht is gebaseerd op twee pijlers: een overdrachtstitel en een leveringsakte. Stap 1 is dat voor een geldige overdracht een overdrachtstitel vereist is. Een juridische verplichting om de eigendom over te dragen. Dat is bijvoorbeeld een koopovereenkomst. Door de koopovereenkomst is de koper echter nog geen eigenaar. Daarvoor is stap 2 vereist. Een leveringsakte, waarin de IE-rechten daadwerkelijk aan de koper worden geleverd. Nadat de leveringsakte is ondertekend, is de koper de nieuwe rechthebbende van de IE-rechten. Ook wanneer de akte nog niet is ingeschreven in de registers, die sommige IE-rechten kennen, zoals octrooien, merken en modellen.
Wat kan er bij de overdracht fout gaan? Er kan sprake zijn van een titelgebrek of van een leveringsgebrek
Wanneer is er een titelgebrek? De titel kan ontbreken: de rechten worden wel overgedragen maar er is geen bestaande verplichting om dat te doen. De titel kan ook nietig zijn. Er is wel een koopovereenkomst maar deze is mogelijk nietig op grond van dwang, dwaling of bedrog. De koopovereenkomst kan ook Paulianeus zijn, doordat die vlak voor faillissement is gesloten en geen reële prijs bevat. Ook is vereist dat duidelijk is welke IE-rechten verkocht zijn. De over te dragen IE-rechten moeten voldoende bepaalbaar zijn. Bijvoorbeeld alle bestaande auteursrechten van een auteur of alle octrooien en octrooiaanvragen voor een uitvinding. En zijn dat alleen de voor Nederland geldende IE-rechten of ook de Europese of wereldwijde IE-rechten?
Wat is het gevolg van een titelgebrek? Eenvoudigweg dat de overdracht niet tot stand is gekomen, zodat de verkoper eigenaar is gebleven, ondanks dat de koopprijs betaald is en de leveringsakte is getekend en misschien zelfs in het octrooi- of merkenregister is ingeschreven. De koper staat dus met lege handen en moet zien om de betaalde koopsom terug te krijgen.
Er kan ook sprake zijn van een leveringsgebrek. De leveringsakte kan ontbreken. Er is wel een koopovereenkomst gesloten en er is betaald, maar er is nooit een leveringsakte opgesteld. De leveringsakte kan ook nietig zijn. Er is wel een akte maar in de akte staat niet duidelijk dat de rechten worden overgedragen. Ook kan de akte onder dwang, dwaling of bedrog zijn getekend. Of de akte is niet ondertekend door de verkoper of alle partijen. De geleverde IE-rechten moeten ook in de akte voldoende bepaalbaar omschreven zijn. In de akte moet duidelijk worden aangegeven welke IE-rechten daadwerkelijk worden overgedragen.
Wat is het gevolg van een leveringsgebrek? Ook bij een leveringsgebrek is de overdracht niet tot stand gekomen, zodat de verkoper de eigenaar is gebleven, ondanks dat de koopprijs betaald is en er een koopovereenkomst gesloten is. De koper staat dus ook dan met lege handen en moet zien om de betaalde koopsom terug te krijgen.
Wanneer gaat het fout? Wanneer komt een gebrekkige overdracht aan het licht? Dat kan zijn bij een volgende verkoop door de oorspronkelijke koper. De nieuwe koper zal boekenonderzoek doen – due diligence – en wanneer daaruit blijkt dat niet zeker is dat de verkoper de rechthebbende is, zal de koper afhaken.
Een gebrekkige overdracht kan ook aan het licht komen wanneer de verkoper failliet gaat. De curator van de verkoper dient na te gaan of voor het faillissement verkochte rechten rechtsgeldig zijn overgedragen en of daarvoor een reële prijs is overeengekomen en betaald. Als dat niet zo is,dient de curator die rechten op te eisen ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers van de failliet. Omdat er sprake is van een faillissement is de kans dan klein dat de koper de betaalde koopprijs terug kan krijgen.
Voor wie gaat het fout? Het risico bij een overdracht van IE-rechten ligt bij de koper en die doet er verstandig aan zich goed te laten adviseren.