Modelrechten: algemeen

Model. De uiterlijke verschijningsvorm van een voorwerp of product kan beschermd worden als model. Vereist is dat het uiterlijk nieuw is en een ‘eigen karakter’ heeft. Daarvan is sprake indien het model een andere ‘algemene indruk’ wekt dat wat er in het vormgevingserfgoed al bekend is. Modelrecht biedt een specifieke beschermingsvorm voor industriële vormgeving, waarbij die elementen die technisch bepaald zijn van de bescherming zijn uitgesloten.

Bescherming. Een modelrecht geeft de modelrechthebbende het exclusieve recht om het model – kort gezegd – te verhandelen. Die bescherming ziet op alle producten die geen andere algemene indruk wekken dan het model.

Modelregistratie en duur. Registratie is niet noodzakelijk voor modelrechtelijke bescherming. Op grond van Europees modelrecht geniet ieder model bescherming als een niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel gedurende een periode van drie jaar na de marktintroductie in de Europese Unie. Binnen een jaar na die marktintroductie heeft men de tijd om het model tevens in te schrijven als Benelux model of als Gemeenschapsmodel, waardoor aanspraak gemaakt kan worden op een beschermingsduur van maximaal vijfentwintig jaar.

Internationaal. Evenals bij merken zijn voor Nederland geldende modelrechten Benelux modellen of Gemeenschapsmodellen, die hun basis vinden in een Benelux-registratie bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (‘BBIE’) of een registratie voor de Europese Unie bij het Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie in Alicante (‘EUIPO’).

Modellengemachtigden. Ook het aanvragen van modellen vereist een zekere kennis, met name wanneer het om internationale registraties gaat. Modellengemachtigden leggen zich daarop toe.